Ngày càng nhiều phụ nữ Trung Quốc quyết định không theo mô hình gia đình truyền thống, chọn làm mẹ đơn thân với sự độc lập là kim chỉ nam.
Hiện nay, đất nước này có khoảng 30 triệu người mẹ đơn thân, như dữ liệu mới nhất được Bộ Nội vụ Trung Quốc công bố.
Trong các gia đình ly hôn, 83% số bà mẹ nhận nuôi con và tiếp tục cuộc sống gia đình. Họ tái định nghĩa vai trò làm mẹ, cân bằng giữa trách nhiệm và tự do, chứng minh rằng sự trọn vẹn có thể đến dưới nhiều hình thức.
"Nhận thức và tình cảm khác biệt ngày càng gia tăng ở phụ nữ dẫn đến tỉ lệ ly dị nhiều hơn, tuy nhiên xã hội vẫn chưa đủ sự ủng hộ cho các mẹ đơn thân," bà Li Jiao, một chuyên viên tâm lý tư vấn, chia sẻ.
Báo cáo Thực trạng cuộc sống và Yêu cầu của các bà mẹ đơn thân ở 10 đô thị Cho biết 64,6% cảm thấy e dè khi chia sẻ về việc làm mẹ đơn thân do lo lắng sẽ bị phán xét. Khi nói với người khác rằng đứa trẻ của họ thuộc diện gia đình một chiều, 50,5% cho hay sợ con mình bị nhìn nhận như có thiếu sót, trong khi đó 37,7% lại ám ảnh bởi nỗi lo con bị tách biệt khỏi đám đông.
Bà Li cho rằng sau khi ly dị, người mẹ độc thân thường phải đối mặt với không ít sức ép tinh thần như sự hoài nghi từ những quan niệm cố hữu, việc cô lập bản thân bởi thiếu vắng nửa kia và cảm giác tội lỗi về niềm hạnh phúc của con cái. Bà nhấn mạnh, để có thể giúp đỡ hiệu quả hơn nữa, xã hội nên tái cấu trúc lại hình mẫu tiêu chuẩn về gia đình, phát triển hệ thống dịch vụ cộng đồng đa dạng, thiết lập tổng đài tư vấn tâm lý được quản lý trực tiếp bởi nhà nước cùng với việc thực hiện các giải pháp ngăn chặn kịp thời.
Guo Jia, 40 tuổi, là giám đốc công ty truyền thông văn hóa Shomiux ở Bắc Kinh đã tự định hình cuộc sống của mình. Năm 2019, cô ly hôn sau khi nhận ra chồng không cùng quan điểm sống. Sau khi trở thành mẹ đơn thân, Guo tái thiết cuộc sống tài chính, cảm xúc và làm bạn với con trai 8 tuổi.
Cô bắt đầu kinh doanh với hơn 80 nhân viên và từ từ vượt qua danh xưng người mẹ đơn thân. Guo chia sẻ rằng điều này chính là biểu tượng cho sự can đảm. Cô bày tỏ: “Mọi người thường nghĩ chúng tôi đang vật đấu hoặc đáng thương, nhưng thực tế tôi đã nắm quyền kiểm soát cuộc sống của mình”.
Liệu pháp tâm lý cùng với hệ thống hỗ trợ đã giúp cô duy trì tinh thần tốt cho cả mình và đứa trẻ. Cô ấy là người đồng sáng lập. Mei Club Cộng đồng các bà mẹ đơn thân trong độ tuổi từ 30 đến 45. Tất cả đều có chung một mục đích là thúc đẩy sự phát triển cá nhân lẫn nhau. Một thành viên trước đây đã tuyệt vọng sau khi bị chồng phản bội, nhưng dần dần cô ấy đã trở nên tự tin và độc lập hơn. Câu chuyện của cô ấy truyền cảm hứng và củng cố niềm tin cho tôi - Guo nói.
Thành viên tin tưởng rằng họ không phủ nhận đàn ông hoặc hôn nhân, nhưng cần có sự kiên cường để đưa ra quyết định phù hợp với bản thân. Họ khẳng định việc trở thành mẹ đơn thân không phải là một thụt lui, mà chính là minh chứng cho sức mạnh nội tâm và cách sống độc đáo của mỗi người.
Cheng Kaixi, một phụ nữ 37 tuổi đang làm việc tại một công ty công nghệ quảng cáo ở Quảng Châu, đã tìm cách cân đối giữa môi trường nghề nghiệp đầy áp lực với trách nhiệm là người mẹ. Sau cùng, cô ấy chọn kết thúc mối quan hệ hôn nhân kéo dài 8 năm của mình.
Cheng nhận thấy hôn nhân truyền thống chất chứa gánh nặng cảm xúc, trách nhiệm chăm sóc, quản lý gia đình, đáp ứng kỳ vọng xã hội. Người chồng lý tưởng, với cô, phải là bạn đồng hành, người cha tận tâm, chỗ dựa đáng tin. Nhưng chồng Cheng không tham gia nuôi con, khoảng cách cảm xúc ngày càng lớn, và cô biết mình không cần hôn nhân để sống.
Giải thích điều này cho cô con gái 11 tuổi và cậu con trai 6 tuổi của Cheng thực sự rất khó khăn. Anh ấy mong muốn các con có thể hiểu rằng việc này không phải là một thất bại, mà là cách để xây dựng lối sống khỏe mạnh hơn.
Sau ly hôn, Cheng không cần tái thiết nhiều, vì trước đó đã gánh vác hầu hết trách nhiệm. Tuy nhiên, áp lực tài chính tăng khi cô chu cấp cho con gái, cha mẹ già. Con trai do cha nuôi. "Học phí, chi phí nhà cửa, sinh hoạt tăng, nhưng tôi đón nhận thử thách. Nó giúp tôi nhận ra mình mạnh mẽ, kiên cường", cô nói.
Khi nâng cao bản thân, cô ấy phải đối diện với những định kiến trong xã hội. Người mẹ của cô cảm thấy ngượng ngùng và không muốn chia sẻ điều này với gia đình vì sợ bị xấu hổ. Những người bạn lại gọi Cheng là một bà mẹ đơn thân luôn tràn đầy năng lượng.
Cô ấy mong muốn xây dựng một mối quan hệ mới và sẵn lòng chấp nhận việc tái hôn. Cô chia sẻ: “Tôi đang học cách cải thiện kỹ năng giao tiếp và khám phá bản thân nhiều hơn để có thể thiết lập được một mối quan hệ phát triển bền vững và công bằng.”
Chen Jing, 43 tuổi, đã trở thành một người mẹ đơn thân cách đây hơn mười năm. Việc ly dị ban đầu cho phép cô tìm thấy lại cuộc sống của mình. “Để tồn tại chân thực, tôi cần vượt qua những kì vọng của xã hội,” cô chia sẻ. “Tôi từng nghĩ rằng bản thân sẽ sụp đổ, nhưng cuối cùng lại biến đổi thành một chiến binh.”
Chen chuyên về quản lý tài chính và nguồn lực người lao động ở một doanh nghiệp nằm trong danh sách Fortune 500. Qua quá trình điều trị tâm lý, cô đã khôi phục được lòng tự trọng và nhận thức sâu sắc hơn về giá trị của mình. Đầu năm 2021, cô kết duyên lần nữa và chào đón đứa con thứ hai. Chen thường xuyên dẫn cả gia đình đi thăm thú nhiều nơi như Bắc Mỹ, Châu Âu, và Châu Phi để trải nghiệm văn hóa mới thông qua việc du lịch.
Trên thực tế, Trung Quốc đang thay đổi trong cấu trúc gia đình, đặc biệt là xu hướng ngại kết hôn. Năm ngoái, cả nước ghi nhận 6,11 triệu ca đăng ký kết hôn và 2,62 triệu ca ly hôn, theo Bộ Nội vụ. So với năm 2023, số cuộc hôn nhân giảm 20,5%, trong khi ly hôn tăng 1,08%.
Riêng quý 1/2025, có 1,81 triệu cặp đăng ký kết hôn và 630.000 vụ ly hôn, cho thấy xu hướng kết hôn tiếp tục giảm.
Luật sư Gu Xiaodan từ Công ty Luật Golden Trust ở Thượng Hải chia sẻ rằng số lượng mẹ đơn thân đang gia tăng do tỉ lệ ly dị ngày càng cao.
"Khó khăn lớn nhất mà tôi gặp phải chính là việc thực hiện các quyết định về quyền nuôi con," cô ấy chia sẻ.
Bà ấy đề cập rằng pháp luật về hôn nhân ngày nay chú trọng đến việc bảo vệ tài sản và đảm bảo quyền lợi của trẻ em chưa thành niên, chứ không chỉ duy trì cấu trúc gia đình cổ điển. Phương thức mà tòa án giải quyết các vụ li dị cũng đã chuyển biến, thể hiện tư tưởng xã hội thoáng đạt hơn đối với phụ nữ độc thân nuôi con.
Dù đã đạt được những bước tiến, Gu vẫn cho rằng cần có thêm sự ủng hộ từ cộng đồng. Pháp luật chỉ tạo ra một khuôn khổ, nhưng sự giúp đỡ đích thực xuất phát từ các dịch vụ pháp lý, lời khuyên chuyên môn và chính sách thích ứng trong môi trường công sở.
Cô ấy chia sẻ: 'Liệu hôn nhân tan vỡ có phải là hồi kết vững chắc hay chỉ đơn thuần là bước đệm cho việc độc lập?'
Ngọc Ngân (Theo China Daily )
Đọc bài gốc tại đây .