ZMedia

Iran Đóng Eo Biển Hormuz: Thị Trường Dầu Mỏ Gặp Sức Ép

Quốc hội Iran hôm 22/6 đã nhất trí thông qua một nghị quyết quan trọng, đồng ý chặn Eo biển Hormuz - con đường thủy then chốt chuyên chở khoảng 1/5 tổng lượng dầu thô thế giới "khi cần", như là biện pháp phản ứng trước các đợt tấn công của Hoa Kỳ nhắm vào nhiều địa điểm hạt nhân ở Iran đêm 21/6.

Trước Quốc hội, các nghị sĩ Iran tuyên bố rằng việc phong tỏa Hormuz sẽ được coi là một hành động bảo vệ chủ quyền và trở thành lựa chọn không thể tránh khỏi nếu Mỹ vẫn tiếp tục tăng cường sức ép. Nghị quyết này đã thu hút được sự đồng lòng của hầu hết các đại diện, đặc biệt khi mối quan hệ giữa hai nước ngày càng gay gắt sau cuộc tấn công quân sự có tên gọi "Búa Tạ Nửa Đêm", do chính phủ Hoa Kỳ khởi xướng.

Thượng tướng Esmail Kosari - một thành viên của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) đồng thời cũng là nghị sĩ - đã phát biểu như sau: Iran hoàn toàn có quyền quyết định sử dụng Hormuz như một công cụ gây áp lực. Nếu yêu cầu, vùng nước này sẽ bị chặn lại ngay lập tức.

Tuy vậy, quyền quyết định cuối cùng về việc triển khai vẫn nằm ở Hội đồng An ninh Quốc gia Cao cấp — tổ chức có thẩm quyền lớn nhất trong bộ máy chính trị Iran, hoạt động dưới sự lãnh đạo của Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei.

Tuyến dầu huyết mạch

Eo biển Hormuz – chỉ rộng 33 km tại điểm hẹp nhất – được xem là "yết hầu năng lượng thế giới". Gần 20 triệu thùng dầu/ngày, tương đương 20% sản lượng toàn cầu, cùng khí gas hóa lỏng từ các quốc gia vùng Vịnh như Ả Rập Xê-út, UAE, Kuwait và Qatar đều phải đi qua tuyến đường này để ra thị trường quốc tế.

Nếu biện pháp đóng cửa này được áp dụng, nó có thể tạo ra sự gián đoạn lớn, đẩy giá dầu lên cao kỷ lục và tác động mạnh mẽ tới những nền kinh tế ở khu vực Á-Âu dựa vào nguồn dầu mỏ nhập khẩu.

Việc Iran đóng eo biển – nếu xảy ra – sẽ là lần đầu tiên trong lịch sử nước này chính thức thực hiện lời đe dọa được đưa ra từ hơn một thập kỷ trước. Trước đó, Tehran từng nhiều lần dọa đóng Hormuz để đáp trả trừng phạt quốc tế, nhưng chưa lần nào biến điều đó thành hiện thực.

Chính phủ Hoa Kỳ đã đưa ra lời cảnh cáo cho biết mọi hoạt động nhằm ngăn chặn sự tự do di chuyển trên Biển Đảo Hormuz sẽ được coi là "hành vi khiêu khích nguy hiểm".

Phó Tổng thống J.D. Vance đã thông báo: “Đóng eo biển sẽ không khiến Iran mạnh lên, mà chỉ tự cô lập chính mình với cộng đồng quốc tế”.

Khi ấy, vào buổi chiều ngày 22/6, giá dầu Brent đã vọt lên đến mốc 93 USD mỗi thùng, đánh dấu đỉnh cao kể từ tháng 10 năm 2024. Các chuyên gia nhận định rằng nếu tình hình eo biển trở nên nghiêm trọng hơn và bị chặn hoàn toàn, thị trường năng lượng thế giới sẽ phải hứng chịu một đợt sốc mới, dẫn đến khả năng giá dầu leo thang trên 120 USD mỗi thùng chỉ sau vài tuần ngắn ngủi.

Một số quốc gia tiêu thụ dầu chính như Trung Quốc, Ấn Độ và Hàn Quốc đã yêu cầu các bên giữ bình tĩnh và khuyến nghị Hội Đồng Bảo An Liên Hợp Quốc nên tổ chức một cuộc họp cấp tốc nhằm tìm cách giảm bớt căng thẳng.

Theo các nhà phân tích, bằng cách sử dụng lá bài Hormuz, Iran không những đẩy mối xung đột với Mỹ lên mức độ mới mà còn gây ra hậu quả trên quy mô thế giới. Mặc dù kế hoạch chặn eo biển này chưa được triển khai tức thì, nó vẫn tỏ rõ lời nhắn mạnh mẽ từ Tehran - cho thấy họ sẽ sẵn lòng "gây bão" khi bị ép vào đường cùng.

Đọc bài gốc tại đây .