Theo Báo Sức khỏe & Đời sống, lương y Trần Đăng Tài – Phó Chủ tịch Hội Đông y Thị xã Thái Hòa – tỉnh Nghệ An chia sẻ rằng cây tía tô còn có tên khác như tử tô, tô diệp, tử tô tử hay tô ngạnh. Loài thực vật này có tên khoa học là Perilla ocymioides và thuộc họhoa môi (Labiatae). Cây tía tô mọc phổ biến tại nhiều vùng của Việt Nam và thường được sử dụng bởi người dân như một loại gia vị cũng như thảo dược hữu ích.
Theo tài liệu cổ tía tô có vị cay, tính ôn, vào hai kinh phế và tỳ. Tía tô có tác dụng phát tán phong hàn, lý khí khoan hung, giải uất, hóa đờm, an thai giải độc của cua cá. Thông thường dùng lá tía tô (tô diệp) giúp làm cho ra mồ hôi, chữa ho, giúp sự tiêu hoá, giảm đau, giải độc, chữa cảm mạo. Chúng còn có tác dụng chữa bị ngộ độc nôn mửa, đau bụng do ăn cá cua.
Cây tía tô (còn gọi là tô ngạnh) có công dụng giúp ổn định thai kỳ. Hạt của quả tía tô (hay còn được biết đến với tên Tử tô tử) lại có khả năng trị ho, giảm đờm, hỗ trợ điều trị hen suyễn và các vấn đề về khớp do lạnh gây nên. Đối với liều lượng sử dụng thường xuyên, bạn có thể uống từ 5-15 gram mỗi ngày đối với lá và hạt cây tía tô, trong khi đó phần thân cây thì cần từ 15-30gram/ngày dưới hình thức nước sắc. Bên cạnh việc ứng dụng vào y học dân gian như vậy, tại một số quốc gia châu Á khác bao gồm cả Ấn Độ, Trung Quốc và Nhật Bản, người ta cũng tận dụng dầu chiết xuất từ hạt để sản xuất ve – ni hoặc trang trí lên những món đồ sứ đẹp mắt, đồng thời nó còn được sử dụng làm nguyên liệu cho ngành chế biến thực phẩm.
Nhiều người cho rằng việc uống cây tía tô thay nước sẽ cải thiện sức khỏe, thế nhưng liệu điều này có an toàn? Tương tự như các loại thức ăn khác, nếu tiêu thụ với lượng lớn trong khoảng thời gian dài hay sử dụng sai phương pháp, bạn có thể gây ra hậu quả không mong muốn. Thêm vào đó, một số đối tượng cần tránh dùng cây tía tô hoàn toàn. Vì lý do trên, từ góc độ y học cổ truyền, không khuyến nghị sử dụng liên tục lâu ngày.
Báo Tuổi Trẻ trích lời của bác sĩ Nguyễn Thu Thủy - người đứng đầu Khoa Y Học Cổ Truyền tại Bệnh Viện Đa Khoa Đức Giang - nói rằng cây tía tô chứa nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin A, vitamin C, canxi, sắt cùng photpho.
Theo bác sĩ Thủy, tía tô nấu cùng đường phèn và lá chanh, uống khi ấm, với cách nấu đơn giản nhưng tác dụng tốt trong việc nâng cao sức khỏe.
Trong cây tía tô và chanh chứa một lượng đáng kể vitamin C cũng như những hợp chất có thể chống lại tình trạng viêm nhiễm hiệu quả. Vì vậy, việc dùng nước từ cây tía tô với đường phèn kết hợp cùng chanh sẽ hỗ trợ nâng cao hệ miễn dịch, thích hợp cho cả người già lẫn trẻ nhỏ.
Một số phương pháp sử dụng nước từ cây tía tô để ngăn ngừa và điều trị bệnh
Theo Báo Sức khoẻ & Đời sống, trích phát biểu từ TS.BSCKII. Trần Ngọc Quế - Chủ tịch Hội Đông y tỉnh Quảng Bình, sự kết hợp giữa nước lá tía tô cùng một số loại thảo dược dân gian có thể đem đến nhiều tác dụng tích cực trong việc ngăn ngừa và điều trị bệnh.
Nước từ lá tía tô – mật ong
- Tía tô: 30 gam
- Mật ong: 10 ml
- Nước: 150 ml
Cách làm: Cho lá tía tô đun sôi 2 phút, pha mật ong, uống ấm. Ngày uống 1- 2 lần.
Tía tô - Đường phèn
- Tía tô: 35 gam
- Đường cát: 5 - 10 gram (khoảng 1 đến 2 khối nhỏ)
- Nước: 150 ml
Cách làm: Cho lá tía tô đun sôi 2 phút, rót ra cốc cho đường phèn vào khuấy đều, để nguội uống ấm. Ngày uống 1- 2 lần.
Tía tô – cây sả - đường phèn
- Tía tô: 30 gam
- Củ sả: 02 củ
- Đường cát: 5 - 10 gram (khoảng 1 đến 2 khối nhỏ)
- Nước: 150 ml
Cách làm: Cho củ sả vào đun sôi 3 phút, rồi cho lá tía tô vào đun sôi thêm 2 phút, rót ra cốc, cho đường vào khuấy đều, để nguội pha mật ong, uống ấm. Ngày uống 1- 2 lần.
Tía tô - củ sả - mật ong
- Tía tô: 30 gam
- Củ sả: 02 củ
- Mật ong: 10 ml
- Nước: 150 ml
Hướng dẫn thực hiện: Đưa cây sả vào nước đang nấu và giữ ở nhiệt độ sôi trong vòng 3 phút, sau đó thêm lá tía tô và tiếp tục đun nhỏ lửa khoảng 2 phút nữa. Chắt hỗn hợp ra ly hoặc cốc, bổ sung mật ong và trộn đều lên. Nên thưởng thức khi còn ấm. Mỗi ngày có thể sử dụng từ 1 đến 2 lần.
Tía tô – quả chanh – mật ong
- Tía tô: 50 gam
- Chanh: 01 quả (vừa)
- Mật ong: 15 ml
- Nước: 150 ml
Cách làm: Cho lá tía tô đun sôi 2 phút, rót ra cốc, cho mật ong, vắt chanh vào khuấy đều, để nguội, uống ấm. Ngày uống 1- 2 lần.
Tía tô - lá trà đen - đường phèn
- Tía tô: 50 gam
- Lá xạ đen sống: 20 gram
- Đường phèn: 10 gam
- Nước: 150 ml
Cách làm: Cho lá xạ đen vào đun sôi 5 phút, cho thêm lá tía tô đun sôi thêm 2 phút, rót ra cốc, cho đường phèn vào khuấy đều, để nguội, uống ấm. Ngày uống 1- 2 lần.
Tía tô – lô hội – honey
- Tía tô: 30 gam
- Lô hội: 01 lá (khoảng 30 gram)
- Mật ong: 10 đến 15 mililit
- Nước: 150 ml
Phương pháp thực hiện như sau: Gọt bỏ mép của nha đam, cắt thành từng lát mỏng. Đun sôi trong vòng 5 phút rồi thêm lá tía tô và tiếp tục nấu sôi khoảng 2 phút nữa. Sau đó lọc hỗn hợp này qua một cái cốc, thêm mật ong và trộn đều lên. Để nguội bớt và thưởng thức khi còn ấm. Mỗi ngày nên sử dụng từ 1 đến 2 lần.
Đọc bài gốc tại đây .